به گزارش صدای بورس، کارگزاری تأمین سرمایه نوین با بیش از نیمقرن سابقه، امروز بهعنوان بازوی معاملاتی گروه مالی نوین و یکی از ۳۰ کارگزار برتر کشور شناخته میشود. این شرکت با مجوز فعالیت در همه بورسهای ایران، از اوراق و کالا تا انرژی، سبدی متنوع از خدمات مالی ارائه میدهد. پس از تجربه جنگ ۱۲ روزه و افت معاملات، با بازتعریف استراتژیها و توسعه سامانه «نئووین» در مسیر دیجیتالیشدن گام برداشت. رویکرد تازه شرکت، همافزایی با سایر نهادهای گروه نوین و ارائه خدمات مالی یکپارچه بر پایه فناوری است. در همین راستا، مصاحبهای با امین رنجبر، مدیرعامل کارگزاری تأمین سرمایه نوین انجام شد.
* درباره مجموعه خدماتی که ارائه میکنید، توضیح دهید.
این شرکت سابقهای طولانی در صنعت کارگزاری دارد و فعالیت خود را بیش از نیم قرن پیش آغاز کرده است. در آن دوران، نام ما کارگزاری رشد پایدار بود و مالکیت آن در اختیار چند شخص حقیقی و خصوصی قرار داشت. حدود بیش از ۲۰ سال گذشته، شرکت تأمین سرمایه نوین با خرید ۶۷ درصد سهام کارگزاری به سهامدار عمده تبدیل شد. این رویداد نقطه عطفی در مسیر کاری ما بود، زیرا امکان دسترسی به منابع مالی و مدیریتی تازه را فراهم آورد. اکنون، در سال ۱۴۰۴، حدود ۷۷ درصد از سهام شرکت در مالکیت شرکتهای زیرمجموعه بانک اقتصاد نوین یا به عبارت دقیقتر گروه مالی نوین قرار دارد، که شامل مجموعهای از نهادهای مالی و اعتباری پیشرو در کشور است.
کارگزاری تأمین سرمایه نوین دارای مجوز کامل فعالیت در بازارهای مختلف شامل بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالا و بورس انرژی است. داشتن این مجوزها به معنای آن است که ما میتوانیم در همه بسترهای اصلی سرمایهگذاری کشور خدمات ارائه کنیم، از معاملات سهام و انواع اوراق بدهی گرفته تا گواهی سپرده و معاملات کالاهای فیزیکی و انرژی. این تنوع به ما اجازه میدهد تا سبد گستردهای از خدمات و محصولات مالی را در اختیار مشتریان حقیقی و حقوقی قرار دهیم.
در ماههای اخیر، با تغییرات مثبتی که در ساختار بانک اقتصاد نوین و شرکتهای وابسته به آن رخ داده، وضعیت عملکردی کارگزاری بهبود قابلتوجهی پیدا کرده است. کاهش بوروکراسی، تسهیل فرآیندهای داخلی و هماهنگی بیشتر بین واحدهای گروه، موجب شده بهرهوری در کارگزاری افزایش یابد. امروز ما در جمع ۳۰ کارگزار برتر کشور قرار داریم، جایگاهی که نشاندهنده تلاش مستمر و برنامهریزی دقیق مدیریت و کارکنان است.
* نیمی از سال ۱۴۰۴ سپری شد. در این مدت با چه چالشهایی مواجه بودید؟ برای مقابله با این چالشها در نیمه دوم سال چه برنامههایی دارید؟
سال جاری برای فعالان بازار سرمایه و صنعت کارگزاری با امیدهای زیادی آغاز شد. عملکرد بازار در فروردین و اردیبهشت رضایتبخش بود و حجم معاملات رو به افزایش حرکت میکرد. با این حال، خرداد ماه آغاز دورهای دشوار شد؛ جنگ دوازده روزهای که بر منطقه تحمیل شد، تبعات سنگینی بر بازار داشت. تنشهای سیاسی و نظامی باعث شد بخش بزرگی از معاملات در همان روزهای ابتدایی تعلیق شود و فعالان منتظر روشن شدن شرایط، حجم معاملات خود را کاهش دهند.
برای کارگزاری ما، این وضعیت پیچیدهتر بود. ما برخلاف برخی کارگزاریهای دیگر، درآمدی از محل کارمزد مدیریت صندوقهای سرمایهگذاری یا سایر خدمات مدیریتی نداریم، بخش عمده درآمد ما مستقیم از کارمزد معاملات سهام، اوراق بدهی و کالا تأمین میشود. بنابراین، هرگونه کاهش حجم معاملات اثر سریعی بر درآمدمان دارد. در دوره جنگ و حتی مدتی پس از آن، حجم بازار بهشدت افت کرد، که این امر فشار مالی جدی بر ما وارد ساخت.
جالب است که از ابتدای سال مالی (دی ۱۴۰۳) برنامههای توسعه مختلفی را طراحی و شروع کرده بودیم. این برنامهها نیازمند سرمایهگذاری قابلتوجه بودند، از تجهیز سیستمهای فناوری تا جذب نیروهای متخصص. کاهش ناگهانی درآمد، زمانبندی اجرای این برنامهها را تهدید کرد. اما با تشکیل جلسات فوقالعاده هیأتمدیره و استفاده از ظرفیت تجربه همکاران، موفق شدیم هزینهها را مدیریت کرده، اولویتها را بازتعریف کنیم و منابع موجود را به بخشهای حیاتی اختصاص دهیم.
برای نیمه دوم سال، با توجه به بازگشت نسبی آرامش به بازار، قصد داریم خطوط کسبوکار تازهای ایجاد کنیم، مثلاً ارائه خدمات ویژه به مشتریان بالقوهای که تاکنون فعال نبودهاند، افرادی یا شرکتهایی که ظرفیت سرمایهگذاری دارند اما تاکنون از خدمات ما استفاده نکردهاند. ما با طرحهای تشویقی، ابزارهای نوآورانه و مشاوره تخصصی، تلاش میکنیم این گروه را به جمع فعالان بازار سرمایه اضافه کنیم.
* در حوزههای اوراق و کالا فعالیت میکنید. بیشترین حجم فعالیتهایتان در کدام حوزه متمرکز است؟
واقعیت این است که ما در هر سه حوزه اصلی اوراق بهادار، کالا و انرژی حضوری فعال داریم. در بخش اوراق، از سهام گرفته تا انواع اوراق بدهی و مشارکت، حجم فعالیت مناسبی داریم و روند رو به رشد بوده است. در بخش کالا، بهویژه بورس کالای ایران، سهم ما بسیار بالاتر از میانگین کارگزاریهاست. اگر کل معاملات را بین حدود ۱۲۰ کارگزاری فعال تقسیم کنیم، متوسط سهم هر کارگزاری مشخص میشود، در حالی که عملکرد ما فراتر از این میانگین است، که نشاندهنده جایگاه ویژه ما در این بازار محدود اما مهم است.
در بورس انرژی نیز عملکرد قابل قبولی داشتهایم، اغلب در بین ۱۰ تا ۱۲ کارگزار برتر این حوزه قرار میگیریم. این موفقیت ناشی از شناخت دقیق بازار، ارتباط موثر با تولیدکنندگان و مصرفکنندگان بزرگ، و استفاده بهینه از ابزارهای معاملاتی تخصصی در این بخش است. هدف ما این است که در هر سه حوزه به رشد ادامه دهیم و همزمان کیفیت خدمات را ارتقا ببخشیم.
* آیا برنامهای برای توسعه حوزه فعالیتها دارید؟
از سال ۱۳۹۹ به اینسو، بازار سرمایه ایران تغییرات پارادایمی را تجربه کرده است. نهادهای مالی از ارائه خدمات محدود به سمت ایجاد زنجیره کامل خدمات حرکت کردهاند. به بیان دیگر، مشتری امروز تمایل دارد همه نیازهای مالی خود را از یک مجموعه یکپارچه دریافت کند.گروه مالی نوین، رویکردی تازه را در پیش گرفته که مبتنی بر همکاری درونگروهی است. ما بهعنوان کارگزاری، خدمات خود را با سایر شرکتهای همگروه ترکیب میکنیم شرکت تأمین سرمایه نوین، شرکت مشاور سرمایهگذاری، بانک اقتصاد نوین، لیزینگ نوین و بیمه نوین. این همافزایی امکان طراحی محصولات نوآورانه، ترکیبی و متناسب با نیاز بازار را فراهم میآورد. بهطور خاص، ترکیب خدمات کارگزاری با ابزارهای تأمین مالی، مشاوره سرمایهگذاری و بیمه میتواند برای مشتریان ارزش افزودهای ایجاد کند که رقبا قادر به ارائه آن نباشند. از سوی دیگر، فناوری اطلاعات نقش مهمی در این توسعه دارد. ما برنامه داریم با استفاده از بسترهای دیجیتال، مشتریانی را جذب کنیم که ممکن است شناخت محدودی از نیازهای خود داشته باشند. تحلیل دادهها، ارائه مشاوره مبتنی بر الگوریتم و سادهکردن فرآیندهای سرمایهگذاری بخشی از این مسیر است.
* مأموریت خود را ارائه خدمات جامع صنعت کارگزاری در بستر فناوری اطلاعات اعلام کردهاید. تا چه حد در انجام این مأموریت موفق بودهاید؟ با چه مشکلاتی در این مسیر مواجه شدید؟
با وجود شرایط دشوار ناشی از جنگ و افت معاملات، توانستیم اقدامات مهمی در حوزه زیرساخت انجام دهیم. مهمترین گام، تکمیل تیمهای تخصصی و جذب نیروهای ماهر در حوزههای مالی و فناوری بود. اکنون بخش منابع انسانی ما ترکیبی متعادل از تجربه و تخصص مدرن است.
در بخش فناوری نیز پروژههای متعددی آغاز شد. معرفی سامانه نئووین در نمایشگاه الکامپ یکی از شاخصترین دستاوردهای ما بود. این سامانه اولین اقدام رسمی برای ارائه خدمات کارگزاری بر بستر فناوری جامع است؛ قابلیتهای آن شامل خرید صندوقهای سرمایهگذاری، بهویژه صندوقهای طلا، به سادهترین شکل ممکن و بدون نیاز به دانش فنی پیچیده است. استقبال مخاطبان در نمایشگاه بسیار بالا بود و بازخوردها نشان داد که بازار به چنین محصولات ساده و قانونی نیاز دارد.
* رویکرد شما در بکارگیری ابزارهای نوین مالی چیست و چه اقداماتی در این زمینه انجام دادهاید؟
ابزارهای نوین مالی در گروه مالی نوین، بهویژه در شرکت تأمین سرمایه نوین، در تمامی طبقات دارایی و سطوح ریسک طراحی و عرضه شدهاند. صندوقهای درآمد ثابت، صندوقهای کالایی و صندوقهای طلا بخشی از این ابزارها هستند. در حال حاضر، شرکت تأمین سرمایه نوین مدیریت یازده صندوق سرمایهگذاری را برعهده دارد و ما در کارگزاری مسئولیت رساندن این محصولات به دست سرمایهگذاران را بر عهده گرفتهایم.
سامانه نئووین نمونه عملی این رویکرد است. این سامانه تمرکز ویژهای بر فروش صندوقهای طلا دارد. در شرایطی که بسیاری از مردم برای سرمایهگذاری در طلا به پلتفرمهای غیررسمی رو آورده بودند که اغلب فاقد شفافیت و نظارت قانونی هستند ما امکان سرمایهگذاری امن، قانونی و ساده را فراهم کردیم. با این روش، مشتری بدون نیاز به ورود مستقیم به سامانه معاملات بورس، تنها با ثبت سفارش و شارژ حساب خود میتواند خرید صندوق طلا را انجام دهد. معاملهگر ما با رعایت صرفه و صلاح مشتری، بهترین قیمت را انتخاب کرده و معامله را به انجام میرساند. این امر باعث میشود حتی افراد غیرحرفهای در نقاط دورافتاده بتوانند از مسیر درست سرمایهگذاری کنند.
* در بازارهای جهانی، برخی شرکتهای کارگزاری خدمات معاملاتی رایگان ارائه میدهند و منابع درآمدی متفاوتی دارند. آیا در ایران چنین امکانی وجود دارد؟
مدل کارمزدی رایگان در بازار سرمایه ایران هنوز عملی نشده است. بازار ما در مقایسه با بازارهای بالغ جهانی، عمق و کارایی کمتری دارد و هنوز به مرحله بلوغ نرسیده است. در کشورهای پیشرفته، کارگزاریها با استفاده از دادههای مشتری، خدمات مشاورهای یا تبلیغات هدفمند، جایگزینی برای درآمد کارمزدی پیدا میکنند. در ایران، با وجود پیشرفتهای بیست سال اخیر و ایجاد ابزارها و نهادهای جدید، هنوز فاصله زیادی تا آن سطح داریم. اجرای چنین مدلی نیازمند افزایش عمق بازار، کاهش ریسکهای سیاسی و اقتصادی و گسترش فرهنگ سرمایهگذاری در میان عموم مردم است. با تحقق این شرایط، امکان دارد روزی در ایران نیز خدمات معاملاتی رایگان ارائه شود.
* آیا تعداد کنونی شرکتهای کارگزاری تناسبی با اندازه بازار سرمایه کشور دارد؟
تعداد کارگزاریهای فعال در ایران نسبت به حجم و عمق فعلی بازار سرمایه، زیاد به نظر میرسد. این موضوع هم مزایا و هم معایب خود را دارد. در شرایط رونق، رقابت بیشتر به ارائه خدمات خلاقانهتر و ارتقای کیفیت منجر میشود. اما در دوران رکود، فشار بر درآمدها افزایش یافته و احتمال خروج برخی کارگزاریهای کوچک از بازار وجود دارد. با این حال، رقابت موجود باعث شده مشتریان حق انتخاب بیشتری داشته باشند و کارگزاریها ناچار شوند در حوزه فناوری، تنوع خدمات و نوآوری فعالتر عمل کنند.
* در شرایط کنونی وضعیت صنعت کارگزاری کشور را چگونه ارزیابی میکنید و چالشهای اصلی این صنعت چیست؟
اکنون بازار سرمایه با ابهامات متعدد سیاسی و اقتصادی روبهروست. حساسیت این بازار به تحولات داخلی و بینالمللی بالاست و هر تغییر در سیاست خارجی، نرخ ارز یا وضعیت تورم، تاثیر فوری بر معاملات دارد. این فضای پرریسک کارکردن در صنعت کارگزاری را دشوار کرده است. با این حال، اعتقاد داریم این شرایط پایدار نخواهد بود. اگر ثبات نسبی در فضای سیاسی و اقتصادی برقرار شود، بازار سرمایه میتواند موتور محرک رشد پایدار اقتصاد کشور باشد. توسعه نهادهای مالی و ارتقای فرهنگ سرمایهگذاری، مسیر دشوار اما حیاتی این رشد است.
* پیشبینی شما از وضعیت بازار سرمایه و صنعت کارگزاری در سال آینده چیست؟
با توجه به شرایط موجود، پیشبینی وضعیت بازار سرمایه در سال آینده کار آسانی نیست. فضای فعلی بازار بهشدت تحتتأثیر عوامل سیاسی، امنیتی و اقتصادی قرار دارد؛ بهگونهای که حتی کارشناسان و متخصصان حوزه سیاست خارجی و نظامی نیز درباره آینده احتمالی منطقه دیدگاههای متفاوت و بعضاً متضادی ارائه میدهند. بر همین اساس، تعیین مسیر دقیق تحولات، وابسته به روند رویدادهای منطقهای و بینالمللی خواهد بود.
در حال حاضر، مدتی کوتاه پس از پایان جنگ ۱۲ روزه، بازار سرمایه نشانههایی از بهبود را تجربه کرده است. نرخ ارز و برخی شاخصهای کلان اقتصادی در وضعیت نسبتاً باثباتی قرار دارند و بسیاری از سهام در محدودههای قیمتی جذاب معامله میشوند. این مسئله باعث شده ریسک سرمایهگذاری، از منظر قیمتگذاری و عملکرد شرکتها، نسبت به ماههای گذشته کاهش یابد. با این حال، باید به چالشهای داخلی و خارجی توجه داشت. عوامل خارجی عمدتاً مربوط به شرایط سیاسی و روابط بینالملل هستند. عوامل داخلی نیز شامل مشکلات ساختاری و عملیاتی میشوند؛ مانند چالشهای حوزه انرژی که در فصول مختلف سال با شکلهای متفاوتی بروز میکنند و همچنین مسائل مربوط به نیروی انسانی و هزینههای مرتبط با آن که بر عملکرد شرکتها اثرگذار است.
اگر در ماههای پیشرو رخداد غیرمنتظره و قابلتوجهی در سطح ملی یا منطقهای اتفاق نیفتد، میتوان انتظار داشت که بازار سرمایه، با اتکا به قیمتهای فعلی سهام و وضعیت فعلی شاخصها، در مسیر مثبت و منطقی حرکت کند. البته عبور از چالشهای کوتاهمدت مستلزم برنامهریزی دقیق و هماهنگ است.
در این میان، گروه مالی نوین رویکردی شفاف و هدفمند را دنبال میکند؛ ما با بهرهگیری از خدمات زنجیرهای و ایجاد همافزایی میان واحدهای مختلف، تلاش داریم سبدی کامل از خدمات را به مشتریان ارائه کنیم. این خدمات نهتنها بازار سرمایه بلکه بازار پول را نیز در برمیگیرد و حوزههایی چون تأمین مالی، مشاوره سرمایهگذاری، مدیریت دارایی و سایر خدمات تخصصی را شامل میشود.
-
علی آل بویه - خبـرنــگار
-
شماره ۶۱۰ هفته نامه اطلاعات بورس
نظر شما